NADZIAK
Nadziak jest to broń obuchowa, mająca na krótkim trzonie żeleźce z ostrym dziobem, lekko zagiętym ku dołowi. Po drugiej stronie młotek, czasem przybierający kształt głowicy buzdygana Broń ta była bardzo popularna wśród szlachty, noszono ją często przy sobie, a jej duża skuteczność w bezpośrednim starciu powodowała, że była ona przyczyną wielu zabójstw. Z tego to powodu sejmy podejmowały (w latach 1578, 1601 i 1620) uchwały zakazujące noszenia tej broni przez cywilów. Jedynie wojsko mogło jej używać. Sam jednak fakt, że ustawy te tak często ponawiano, świadczy, że nie były one zbytnio przestrzegane. W wojsku, także w husarii, broń ta była szczególnie przydatna w starciu z przeciwnikiem osłoniętym pancerzem (kolczugą) lub też zbroją płytową. Nadziaki były kolejną bronią wchodzącą w skład wyposażenia husarza. Najprawdopodobniej jednak nie odgrywały one tej roli co np. szabla czy pałasz (nie mówiąc już o kopii). Zastosowanie nadziaków wydaje się być mimo wszystko dość ograniczone. Niektórzy sądzą, że przysługiwała ona oficerom, że była ich znakiem. Czy tak jednak było, nie jesteśmy do końca pewni. Stosowanie nadziaków przez husarzy poświadcza ikonografia. Na tzw. "Tablicy Gołuchowskiej", zawierającej wyobrażenia typów ubioru i uzbrojenia polskiego, znajduje się husarz trzymający w ręku nadziak (na drewnianym trzonku). Tablica ta datowana jest na ok. 1620r. Poniżej przedstawiono odpowiedni jej fragment. |